استخراج و شناسایی اسکوپولتین از کشت سوسپانسیون سلولی زیره سیاه (bunium persicum)

امروزه استفاده از قابلیت های کشت سلولی برای تولید مواد موثره دارویی بسیار مورد توجه است. ترکیبات فلورسانس در بسیاری از زمینه ها مانند محیط زیست، صنایع غذایی و پزشکی ارزشمند می باشند. در این پژوهش کشت سوسپانسیون سلولی زیره سیاه، به عنوان یک گیاه دارویی مهم در ایران، در محیط کشت ms مایع حاوی 2 میلی گرم در لیتر naa و 0/5 میلی گرم در لیتر ba استقرار یافت. برای جداسازی و خالص سازی ترکیب فلورسانس موجود در سلول های کشت سوسپانسیون، مقدار 100 گرم سلول خشک را با 100 میلی لیتر دی کلرومتان عصاره گیری کرده و سپس از ستون کروماتوگرافی و روش preparative tlc برای خالص سازی آن استفاده شد. از مخلوط دو حلال دی کلرومتان و متانول با نسبت 1:9 به عنوان فاز متحرک استفاده گردید. نتایج tlc عصاره های تهیه شده از اندام های مختلف گیاه (بذر، ساقه، برگ، ریشه و بذر) و سلول های کشت سوسپانسیون زیر نور uv با طول موج 365 نانومتر نشان داد که یک ترکیب فلورسانس آبی رنگ در اندام ریشه و سلول های کشت سوسپانسیون وجود دارد که در اندام های هوایی گیاه دیده نمی شود. همچنین در شرایط کاملا یکسان مقدار این ترکیب در بافت کالوس کمتر از سلول می باشد و مقداری از این ترکیب فلورسانس به درون محیط کشت مایع آزاد می شود. به منظور شناسایی این ترکیب از روش رزونانس مغناطیسی هسته استفاده گردید و نتایج آن نشان داد که این ترکیب یکی از مشتقات کومارین (6- متوکسی 7- هیدروکسی کومارین) است. افزوده شدن گروه های متیل و هیدروکسی به ساختار کومارین سبب ایجاد ویژگی فلورسانسی در آن می شود.